Luís Rodríguez Llopis, presidente de IDOM: “A colaboración co CDTI Innovación contribuíu a reforzar o noso posicionamento no campo da fusión e tamén a impulsar o noso desenvolvemento tecnolóxico"
A multinacional IDOM constitúe unha das empresas máis innovadoras no ámbito da industria da ciencia. Ao longo destes últimos anos obtivo contratos moi relevantes tanto no ITER como en Fusion for Energy (F4E), a organización da Unión Europea responsable da contribución de Europa ao proxecto ITER, e tamén participa como líder noutros proxectos de gran importancia, como os EC Upper Launchers
Hai uns meses, F4Eadxudicou a IDOM o deseño do sistema de bolómetros para instalar na vasija sen carga e o divertor do ITER. Os bolómetros son instrumentos de precisión que dan información, cada milisegundo, sobre as perdas de calor no plasma en forma de radiación electromagnética, información que é clave no balance enerxético do tokamak e para o control do sistema de quecemento do plasma.
Este proxecto encádrase dentro dun contrato marco -ao redor de 20 millóns de euros- que adxudicou F4E a IDOM en 2021 para o deseño de diagnósticos do ITER e que se iniciou co deseño do Core Plasma Thomson Scattering (CPTS), unha das xoias da coroa en instrumentación de tokamaks que mide a densidade e temperatura do plasma, dous parámetros cruciais na produción de plasma e xeración de reaccións de fusión. Recentemente, IDOM completou o deseño preliminar deste diagnóstico, que foi revisado formalmente por expertos do ITER, F4E e o instituto de Ciencia e Tecnoloxía Cuántica de Xapón (QST-JADA), entre outros.
Con este contrato marco estimado nuns 20 millóns de euros para desenvolvemento de diagnóstico do ITER, cales son os principais retos tecnolóxicos aos que se enfrontan?
O desenvolvemento de instrumentos no corazón dun reactor de fusión está infestado de retos físicos, técnicos e industriais. É un ambiente fisicamente moi hostil que leva ao límite os materiais, as ideas, todo. Achegar novas contribucións ao proxecto ITER, considerado o maior experimento científico do mundo e que busca unha enerxía segura, alcanzable e case inesgotable, é un auténtico reto científico e tecnolóxico para a nosa compañía.
IDOM situouse nos últimos anos na área de fusión, sendo unha empresa referente en moitas das tecnoloxías de alto valor engadido do proxecto ITER: diagnósticos, blankets, sistemas de quecemento do plasma. Cales son as claves do éxito desta empresa?
É unha pregunta que nos fan a miúdo. A clave do noso traballo reside na capacidade de desenvolver solucións necesariamente novas e, á vez, robustas e eficientes. O compromiso co cliente, a importancia das persoas e a esixencia no desenvolvemento profesional son tres valores que permanecen inalterados desde a fundación de IDOM, en 1957, e hoxe, máis que nunca, guían a nosa traxectoria de face ao futuro.
Participar neste reactor experimental esixe das mellores referencias técnicas e supón enfrontarse a retos tecnolóxicos impresionantes. Tamén é un excelente escaparate para acceder a outros sectores. De que maneira a participación neste experimento científico a gran escala beneficioulles como empresa?
Efectivamente, o tipo de capacidades que se desenvolve para estes proxectos atopa aplicación noutros ámbitos, especialmente en proxectos científicos, astronomía, espazo, sistemas ópticos, etc. Desde IDOM impulsamos o desenvolvemento das tecnoloxías de captación de enerxía, así como as infraestruturas de ensaio necesarias para avanzar cara á súa comercialización nun futuro próximo. Por iso, os contratos para o deseño de diagnósticos do ITER reforzan o noso posicionamento no campo da fusión e noutros relacionados.
A enerxía de fusión é unha das máis prometedoras como fonte enerxética, sustentable e ecoloxía e facilmente accesible para calquera país nun futuro. Neste sentido, en que novos proxectos teñen previsto participar a medio prazo?
Aínda que o control da fusión nuclear para a produción de enerxía mostrouse elusiva durante o últimos setenta anos, a nosa participación nos últimos proxectos na procura deste ‘santo graal’, en particular a través do ITER e F4E, fíxonos ver que o obxectivo está ao alcance dunha xeración. Neste sentido, é importante destacar que tamén colaboramos con outros reactores de fusión e instalacións científicas vinculadas a este campo: o Reactor Jules Horowitz (JHR) en Francia, MAST Upgrade e STEP en Reino Unido, European Spallation Source en Suecia, Moltex en Canadá, etc. e esperamos continuar por esta senda nos próximos anos.
Desde unha perspectiva empresarial, de que maneira participar neste proxecto contribuíu á internacionalización de IDOM?
A nosa actividade internacional en ciencia e tecnoloxía é anterior aos proxectos para o ITER, pero é certo que a través dos proxectos de F4E tivemos a oportunidade de establecer contacto e colaborar estreitamente con laboratorios, institucións e empresas en multitude de países. É unha experiencia que resulta enriquecedora en todas as súas vertentes: científica, técnica, comercial, empresarial e cultural.
A enerxía de fusión atrae a numerosos investidores privados que apostan por desenvolvementos, máis aló do proxecto ITER, que supoñen moito máis risco e con planificacións moito máis aceleradas. Neste ecosistema están a xurdir moitas iniciativas privadas tamén a nivel europeo. Como se está situando IDOM neste contexto?
Dunha forma moi directa, IDOM participa como socio fundador en Gauss Fusion, xunto a outras empresas con base en catro países europeos: Alemaña, Francia, Italia e España, coa misión de levar a fusión a explotación comercial nun prazo de vinte anos. A nosa vontade é seguir cooperando nestes fascinantes proxectos e, ao mesmo tempo, apoiar novas iniciativas como Gauss Fusion que teñen o potencial de acelerar o desenvolvemento da xeración de enerxía de fusión limpa en estreita asociación público-privada (PPP). Tamén destacaría que a participación da industria privada no ITER xerou un potencial de coñecementos e capacidades que debe ter continuidade para conseguir unha enerxía limpa e segura, así como para resolver os problemas aos que se enfronta o planeta. Estamos moi orgullosos e ilusionados de participar nesta iniciativa e gustaríame manifestar o noso recoñecemento ao proxecto ITER, como lanzador e tractor desta nova tendencia.
Como punto focal coa industria española en fusión nuclear, o CDTI Innovación ten a misión de maximizar o retorno tecnolóxico e industrial derivado da contribución española ás Grandes Instalacións Científicas e promover que os contratos executados nestas infraestruturas pola industria nacional sexan da maior relevancia e excelencia técnica posible. Que destacaría desta colaboración?
A colaboración co CDTI Innovación contribuíu a reforzar o noso posicionamento no campo da fusión e tamén para impulsar o noso desenvolvemento tecnolóxico. Neste sentido, as Grandes Instalacións Científicas xogaron un papel fundamental na nosa capacidade para innovar e seguir avanzando pois nos permiten estar na vangarda da ciencia e tecnoloxía. IDOM continuará na mesma senda para abordar novos desafíos e explorar conxuntamente distintas áreas de investigación.
CDTI Innovación
O CDTI Innovación é a Axencia de Financiamento da Innovación do Ministerio de Ciencia, Innovación e Universidades que promove a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico das empresas españolas, canalizando as solicitudes de financiamento e apoio aos proxectos de I+D+i de entidades españolas nos ámbitos estatal e internacional. Contribuímos á mellora do nivel tecnolóxico das empresas españolas e impulsamos e, cunha rede internacional con cobertura de 51 países, acompañamos a participación española en programas internacionais de cooperación tecnolóxica e a transferencia internacional da súa tecnoloxía empresarial. O CDTI tamén apoia a creación e consolidación de empresas de base tecnolóxica en España.
O Centro para o Desenvolvemento Tecnolóxico e a Innovación, E.P.E. (CDTI) é unha entidade pública dependente do Ministerio de Ciencia, Innovación e Universidades.
Máis información:
Oficina de Prensa
prensa@cdti.es
91-581.55.00
En Internet
Sitio web: www.cdti.es
En Linkedin: https://www.linkedin.com/company/29815
En X: https://twitter.com/CDTI_innovacion
En Youtube: https://www.youtube.com/user/cdtioficial